Alle onderdelen van het akkoord

Het mandaat in de stad wordt zo lokaal mogelijk gelegd (subsidiariteit). Een aangepast bestuurlijk stelsel, netwerken en beoordelingssystemen worden gebaseerd op dit principe.

• Er wordt tot 10% ruimte in de begroting gecreëerd voor maatschappelijk aanbesteden. Voor de komende twee jaar is dit uit de vrij besteedbare ruimte; voor de termijn erna jaarlijks oplopend van 1% tot 10% voor de gehele begroting;
• 10% van de gemeentebegroting wordt participatief begroot, zowel op stedelijk als op buurtniveau;
• Gekoppeld aan bovenstaande: 2% van de vrij besteedbare begroting wordt vrijgemaakt voor de invoering van de nieuwe werkwijze die voortkomt uit het Maatschappelijk akkoord;
• Buurtbegroten wordt ingevoerd met buurtbudgetten oplopend tot een half miljoen euro per buurtcombinatie (er zijn 99 buurtcombinaties);
• Verruiming van de inzet van social return en het meebepalen over de inzet ervan door de doelgroep;
• Er wordt een maatschappelijk initiatievenfonds opgericht met bijdragen van verschillende partners;
• Er komen open spending data, inzichtelijke budgetten per stedelijke directie en transparantieverplichting voor initiatieven (volgens good governance);
• Er komt een vereveningsfonds waar de inkomsten van gronduitgifte en uitgaven voor investeringen voor toekomstige gebiedsontwikkeling verevend worden voor ontwikkelbuurten.

• Buurtzeggenschap wordt ingevoerd, waarbij een variëteit aan democratische procedures wordt toegepast en beproefd (consent, deep democracy, loting, buurtreferenda, volksinitiatief, burgertoppen e.d.);
• Commons, zoals energiecoöperaties, voedselcoöperaties, wooncoöperaties en andere burgercollectieven worden ondersteund met (juridisch) advies en constructieve samenwerking;
• Onderzoek, experiment en actieve samenwerking in publiek-civiele partnerschappen op verschillende plekken en domeinen (thema’s) in de stad;
• Er wordt een maatschappelijke governance opgericht: de Amsterdamse Raad van State;
• Het betrekken van kinderen en jongeren betrekken bij besluitvorming wordt actief beleid;
• Naast een participatieparagraaf wordt een inclusiviteitparagraaf in beleidsplannen opgenomen (volgens code diversiteit en inclusie).

• Doorwerking van de afspraken uit het Maatschappelijk akkoord in organisaties, onder andere via cultuurverandering:
• rollen, procedures, verantwoordelijkheden, mandaten afstemmen op wat nodig is in de praktijk;
  • uitwerking in nieuw op te richten samenwerkingsinnovatieteam (met mandaat);
  • gemengd samengestelde thematische beleidsteams met vertegenwoordigers van de relevante partners binnen en buiten alle gemeentelijke beleidsdirecties.  

• Duidelijkere rollen en procedures, betere vindbaarheid van informatie, netwerken, middelen, hulp;
• Eerste Hulp Bij Initiatieven: voor startende initiatieven, vooral bij opzetten organisatie en eerste financiering;
• Subsidiesystemen worden toegankelijker gemaakt en ingericht op de doelgroepen:
  • criteria van kwantitatief naar kwalitatief;
  • gesprek in plaats van vinklijst;
  • videoverantwoording en andere toegankelijke vormen van verantwoording zodat andere doelgroepen toegang krijgen tot subsidies.
• Er komt een recht op zelfgekozen ondersteuning van bewoners/initiatiefnemers bij beleidsplannen, onder andere voor openbare ruimte;
• Er komt een recht op zelfgekozen, onafhankelijk onderzoek (o.a. om (contra-) expertise in te huren).

• Er komt een right to challenge (publieke taken overnemen door initiatiefnemers);
• Er komt een right to bid (voorrang voor buurtplannen in leegstaand maatschappelijk vastgoed);
• Bij aanbestedingen gaan maatschappelijke en duurzame criteria zwaarder wegen (normering Economy for the Common Good).

• Bij het (her)inrichten van de publieke ruimte wordt standaard het beleidsproces interactief en participatief opgezet en uitgevoerd;
• De nieuwe Omgevingswet wordt toegepast volgens de principes van Community Benefits Agreement (plan krijgt geen goedkeuring bij te weinig draagvlak, behoudens vastgestelde wettelijke ruimte);
• Er komt een right to plan: het recht voor bewoners om zelf ruimtelijke plannen te initiëren;
• In gebieds- en planontwikkeling voor nieuwe wijken wordt plek voor broedplaatsen en sociale initiatieven gereserveerd. In gebiedsplannen en bij gebiedscycli wordt dit eveneens nagestreefd.

• 20 ‘Donutdeals’ in 5 jaar (maatschappelijke initiatieven waarin sociale en duurzame doelstellingen samenkomen);
• 20% van het gemeentelijk klimaatfonds wordt beschikbaar gesteld voor een schaalsprong naar 8.000 Amsterdamse initiatieven voor de energietransitie;
• Financieringsregeling voor ervaren integraal werkende initiatieven;
• Subsidieaanvragen, zoals voor Sociale Basis, worden beoordeeld door gemengde teams van ambtenaren, experts en bewoners/initiatiefnemers (zonder belang).

• Er komt een ‘board’ bestaande uit vertegenwoordigers van de samenwerkende partners: actieve Amsterdammers uit buurt- en bewonerscollectieven, maatschappelijke initiatieven, overheid (politiek en ambtelijk), kennisinstellingen (universiteiten, hogescholen), maatschappelijke organisaties (grote en kleinere NGO’s), grote ondernemingen, MKB en sociale ondernemingen. Dit zijn de beoogde partners van het Maatschappelijk akkoord en zij maken samen het publieke domein van Amsterdam. De leden komen gelijkelijk verdeeld uit de systeem- en leefwereld.
• De Amsterdamse Raad van State heeft tot taak toe te zien dat de afspraken uit het Maatschappelijk akkoord van Amsterdam worden nageleefd en bijgestuurd indien nodig. De Amsterdamse Raad van State geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de samenwerkende partners. Het accent ligt op het verder ontwikkelen van goede praktijken, het aanscherpen of aanpassen van afspraken uit het akkoord en het verder ontwikkelen en verfijnen van het akkoord zelf. Daarnaast kunnen mensen ter verantwoording worden roepen. De Amsterdamse Raad van State streeft naar een status als die van de Ombudsman of de Rekenkamer.