Ma.akbank Stek - maatschappelijk vastgoed gaat over deze vraag: hoe kunnen we optimaal samenwerken aan betaalbare plekken voor maatschappelijke en/of culturele initiatieven die waarde leveren aan de stad en de Amsterdammers, en niet of beperkt binnen regelingen vallen?
7 thema's
Uitkomsten
Er zijn nog geen uitkomsten
De knersende kwestie van Stek
Er is enorme ruimteschaarste in de stad om te werken, rusten, creëren en ontmoeten. Economisch dakloze mensen, kunstenaars, jonge makers en kleine initiatiefnemers trekken daarbij vaak aan het kortste eind. De deelnemers van Ma.akbank Stek zien kansen in het bij elkaar brengen van alle kennis en belangen, van een jonge maker tot een grote eigenaar en van een beleidsmaker tot een belangenbehartiger. Het is een omvangrijke Ma.akbank. We werken in groepjes aan meerdere thema's die we bloembladen noemen.
De opdrachtformulering
Tijdens de verkenning was dit de opdrachtformulering: Hoe kunnen we beter samenwerken aan betaalbare plekken waar maatschappelijke en creatieve initiatiefnemers waarde leveren aan de stad en de Amsterdammers? Door kennis en inzichten van deelnemers bij elkaar te brengen ontstaat gaandeweg een beter beeld van de knersende kwestie: Hoe kunnen we optimaal samenwerken aan betaalbare plekken voor maatschappelijke en/of culturele initiatieven die waarde leveren aan de stad en de Amsterdammers, en niet of beperkt binnen regelingen vallen?
Deelnemers Ma.akbank Stek
De deelnemersgroep Stek is gevarieerd. Aan elk thema werkt een groepje dat waar nodig (ervarings)experts erbij haalt.
- Maatschappelijk initiatiefnemers en kunstenaars: o.a. Lashaaawn, Isis van der Wel, Ella Overkleeft
- Broedplaatsen, Vrije Ruimte en maatschappelijke leegstand: Maakgemeenschap De Hoop, Tugela85, LOLA, Het Groene Veld, DAT! school e.a.
- Belangenorganisaties en experts: Regenbooggroep, Villa Buitenlust, LSA, Zuidoost City, ASKV, CAWA, ARCAM, BOMRA e.a.
- Ontwikkelaars, leegstandsbeheerders en eigenaren: Get Lost Agency, Usespace, Jansen Vastgoedbeheer, AM Vastgoed e.a.
- Gemeente Amsterdam: Gemeentelijk vastgoed, Maatschappelijke voorzieningen, Bureau Broedplaatsen, Vrije Ruimte, Democratisering en stadsdelen
- Financiers: CBRE Investments
- Corporaties: Ymere, Lieven de Key
- Bestuurlijk opdrachtgever: Rutger Groot Wassink, wethouder Gemeentelijk Vastgoed en Democratisering
Tijdspad
Dit is het tijdspad van Stek:
mei-juni 2024: verkennende gesprekken
1 juli 2024: kennismakingssessie
11 juli 2024: eerste werksessie - thema’s en in kaart brengen wie er nodig zijn
26 september 2024: tweede werksessie – in werkgroepjes verdiepen en proces in kaart
10 oktober 2024: derde werksessie – oplossingsrichtingen
december 2024: vierde werksessie & afstemming met wethouder Groot Wassink
voorjaar 2025: werksessies gericht op oplossingen op de thema's
Bloemblad Leegstand
"Maatschappelijk initiatief stapelt beleidsdoelen, ze zijn daarin effectief."
Dit groepje heeft het bespreekstuk Leegstand behandeld dat in het najaar 2024 bij het college lag. Het stuk is verbeterd met meer nadruk op maatschappelijke invulling van leegstand. In de gesprekken hierover kwamen botstende gezichtspunten boven water en de eindversie is niet naar ieders wens. Advies aan de gemeente is om het per pand te bekijken. Panden van bepaalde duur/oppervlak zijn meest geschikt voor bewoning en leegstandsbeheerders, terwijl andere panden zich lenen voor maatschappelijke invulling. Daarnaast adviseert deze groep over het optimaal gebruiken van leegstaande kantoren als tijdelijke woonruimte voor economisch dakloze mensen en/of als atelierruimte. Verder buigen de deelnemers zich over het verbeteren van de werkwijze bij leegstand, en de inzet van leegstand als strategische keuze om maatschappelijke initiatieven zich te laten ontwikkelen. Dit alles betreft zowel gemeentepanden als commerciële leegstand en corporaties. Goede praktijkvoorbeelden aan tafel zijn: ASKV Ambassade, Regenbooggroep Villa Buitenlust en Lola Lieven met De Key.
Bloemblad Financiering
"Grote partijen willen wel maatschappelijk verhuren, maar weten niet hoe."
Hoe kan maatschappelijk vastgoed gefinancierd worden, buiten gemeentelijke subsidies om. Op Europees niveau moeten grote bedrijven rapporteren op ESG-doelen (Environmental, Social en Governance). Dat geldt ook voor vastgoedeigenaren, -investeerders en -ontwikkelaars. Deelnemers aan Ma.akbank Stek ervaren dat die soms worstelen met de 'S' van sociaal. De groep verkent de mogelijkheden van een landelijk fonds voor ruimtezoekende maatschappelijke initiatieven. Zo'n fonds kan een manier zijn om aan de ‘S’ te voldoen. Tegelijkertijd heeft de groep ambities voor een groot evenement over het investeren in maatschappelijk vastgoed. De Provada voor maatschappelijk vastgoed! Verschillende vormen van ‘waarde’ en hoe die te meten, wordt daar een belangrijk onderwerp.
Bloemblad Gemeente
"Het is een beetje onhandig budgettechnisch en in de planvorming maar het levert veel maatschappelijke en dus financiële waarde op."
Deze groep ambtenaren, initiatiefnemers en ontwikkelaars onderzoekt waar binnen en met de gemeente anders kan worden (samen)gewerkt. Bij leurprocedures gaan verschillende ambtelijke afdelingen samen aanspraak doen op een vrijkomend pand. Met voorbeelden kun je laten zien hoe het anders kan bij leurprocedures en leegstand. Ook onderzoekt dit bloemblad het vroegtijdiger betrekken van maatschappelijk initiatief bij gebiedsontwikkelingen. Aandachtspunt is het ‘planningsoptimisme’ dat soms in de weg lijkt te zitten bij tenders. Hoe kan de planning beter worden afgestemd op de werkelijkheid? Of is planningsoptimisme eigenlijk een zegen voor initiatieven die daardoor langer in leegstaande panden terecht kunnen? Gesprekspartners zijn de gemeentelijke afdelingen Gemeentelijk Vastgoed, Broedplaatsen/Vrije Ruimte en Ruimte & en Duurzaamheid. Team GO van Grond & Ontwikkeling is een gewenste gesprekspartner.
Bloemblad Gemengd gebruik
Deelnemers zien kansen voor optimaler gemengd gebruik in bestaand vastgoed: het delen van broedplaatsateliers (deel ruimte), openstelling buiten kantooruren (deel tijd) en het mixen van functies (bijv maatschappelijk en artistiek zoals bij Villa Buitenlust, Marineterrein of Tugela85). Er zijn veel voorbeelden maar er is geen samenhang in beleid. Belangrijk is om het juridisch bureau/de afdeling contracten van de gemeente te betrekken omdat vergunningen de grootste bottle neck zijn.
Er komt een nieuwe doorstroomverplichting voor kunstenaars in ateliers en broedplaatsen, waardoor vanaf volgend jaar jaarlijks honderden mensen zonder werkplek komen. Mede dankzij Ma.akbank Stek is het inmiddels toegestaan om meerdere personen op te nemen in een huurcontract met Gemeentelijk Vastgoed.
En misschien is het simpelweg een mentaliteitsverandering: vanuit de wethouders Vastgoed en Broedplaatsen kan een oproep gedaan worden aan ambtenaren, corporaties en huurders: deel ruimte!
De bloem
Net als echte bloemen leeft en groeit ook deze bloem. Terwijl sommige bloembladen nog niet tot wasdom zijn gekomen, groeien er uit andere al epifyten, komen er mogelijk nieuwe bij en kunnen andere verwelken. Daarnaast groeit ook deze bloem uit een steel en groeien de bloemblaadjes rondom een kern. Samenwerking en waardebepaling zijn thema’s die we aan de steel hebben vastgemaakt omdat deze voor alle thema’s essentieel zijn. Praktijkvoorbeelden staan in de kern, want die zijn essentieel om de abstracte begrippen waar we vaak over praten, tastbaar te maken en om te zien wat de effecten van beleid in de praktijk zijn. Het gaat pas ècht knersen als het over praktijkvoorbeelden gaat! Suggesties voor andere thema's? Mail ons.
