Buuf en Buur in Tuindorp Nieuwendam

Bewonersbedrijf Buuf & Buur is een bewonersinitiatief in Tuindorp Nieuwendam, in Amsterdam Noord. Initiatiefnemer Frederike Muller zag dat het Purmerplein, wat in het centrum van de wijk zit, niet tot haar volle potentieel komt als ontmoetingsplek voor bewoners. Zij besloot hier samen met andere buurtbewoners verandering in te brengen. 

Door: Nicole Römer 

Met uitzondering van de bussen die eens in de zoveel minuten voorbij razen is het op de Purmerplein in Amsterdam Noord verder rustig. Het plein is ovaalvormig en wordt aan twee kanten omzoomd door winkels. De winkels rondom het plein zijn divers: een restaurant, slager, wijnhandel, fietsenwinkel, opticien en nog veel meer. 

Het Purmerplein biedt met haar grootte en centrale ligging de perfecte gelegenheid voor een bruisende ontmoetingsplek voor buurtbewoners maar wordt nog weinig gebruikt. Er is een wens voor meer sociale ontmoeting en voor buurtactiviteiten. In de afgelopen jaren is de bewonerssamenstelling van Tuindorp Nieuwendam ook diverser geworden. Oorspronkelijk was het een volksbuurt gekenmerkt door arbeiderswoningen, nu is de buurt ook erg in trek bij kapitaalkrachtige jonge gezinnen. Maar een gevoel van saamhorigheid met de bewoners die er al langer wonen is er nog niet.  Bewonersbedrijf Buuf & Buur speelt op deze wensen in en probeert het Purmerplein te transformeren in een ontmoetingsplek waar buurtbewoners makkelijker samen komen. Door activiteiten en evenementen te organiseren op het Purmerplein hoopt Buuf & Buur dat er meer saamhorigheid kan ontstaan onder buurtbewoners en dat het leidt tot een gevoel van verbondenheid. Naast activiteiten op het plein zelf heeft Buuf & Buur ook een (tijdelijke) winkellocatie waar workshops, lezingen, vergaderingen en kinderfeestjes gehouden kunnen worden. 

Buuf & Buur

Stichting Bewonersbedrijf Buuf & Buur is op 1 maart 2021 opgericht. Het is een samenwerking tussen initiatiefnemer Frederike Muller en een aantal andere Nieuwendammers. De oprichting van Buuf & Buur vloeide voort uit gesprekken met de Gemeente Amsterdam en Stichting Ymere (die de meeste woningen in de buurt verhuurt als sociale huurwoningen). In 2020 kwamen die, samen met de inspraak van bewoners en ondernemers, met een herontwikkelingsplan voor de buurt. In het ‘Gebiedsplan Oud-Noord’ werden de prioriteiten vastgelegd, die onder andere verkeersveiligheid en ‘verbetering van het verblijfsklimaat’ aan het Purmerplein omvatte.

‘De Gemeente wilde gebruik maken van placemaking - dat bewoners en belanghebbenden betrekt bij de inrichting van het plein - en kon daar budget voor vrij maken. Ik raakte betrokken bij de gesprekken en werd gevraagd als placemaker’, vertelt Frederike. Hierbij was het voor haar uitermate belangrijk dat alle bewoners inspraak hadden. Het eerdere idee van een bewonersbedrijf sloot daar mooi op aan. Zo konden bewoners op een directe en toegankelijke manier meebeslissen over het gebruik van het plein en werd het saamhorigheidsgevoel ook versterkt.

Een bewonersbedrijf heeft als doel om inkomen voor de buurt op te bouwen en naar de buurt te brengen. ‘Je werkt naar een eigen verdienmodel toe, waarvan de inkomsten terugvloeien in de wijk’, legt Frederike uit. Dit is waar Buuf & Buur op langere termijn ook naartoe werkt. In de tussentijd houdt het bestuur zich bezig met andere problemen in de buurt. De stichting heeft een een bestuur van vier personen: twee oud-Noorderlingen en twee nieuw-Noorderlingen. Samen zoeken ze oplossingen voor de problemen van de Purmerplein - zo willen buurtbewoners van alles organiseren op het plein maar maken vergunningen het soms onmogelijk. Ook is het vinden van een vaste locatie waar buurtbewoners binnen samen kunnen komen een prioriteit. 

Een tijdelijke locatie

Sinds mei van dit jaar heeft Buuf & Buur een tijdelijke locatie op Purmerplein 20. Aan de achterzijde van een winkelpand mogen ze buurtbewoners ontvangen. Frederike: ‘Een plek hebben verandert echt alles’. Zo vertelt zij over een van de eerste keren dat de buurt samen kwam om plannen voor het plein uit te wisselen. ‘We organiseerden een vrijheidsmaaltijd. Bewoners konden een kop soep bij ons komen halen en hun wensen voor het plein met ons delen. Er zijn honderdtwintig bewoners langs geweest die een plattegrond van het plein helemaal vol hebben geprikt met ideeën van wat ze willen. Iedereen was er; oud, jong, kinderen, ouders. Ik word daar heel blij van. Dat we er toen maar twee dagen zaten en er meteen zoveel enthousiasme voor was, zegt wat’.

In het komend jaar gaat Buuf & Buur zich richten op het vinden van een permanente plek waar bewoners samen kunnen komen voor sociaal contact en activiteiten kunnen organiseren. Het idee is dat het een cultureel buurthuis wordt waar evenementen, activiteiten, workshops en feesten gehouden kunnen worden. Voorop staat dat alle bewoners van Tuindorp Nieuwendam zich er mede eigenaar van moeten gaan voelen. 

Maar het is voor Buuf & Buur flink knokken om dit waar te maken. Dat dit allemaal door de Gemeente mogelijk wordt gemaakt is mooi, maar omgaan met de verschillende afdelingen levert moeilijkheden en vertragingen op. Op lokaal niveau is het gebiedsteam het aanspreekpunt voor bewoners en de buurt, maar voor goedkeuring van plannen en het verlenen van vergunningen is contact met de centrale stad noodzakelijk. Over het gebiedsteam geeft Frederike aan dat het team keihard werkt en heel erg meedenkt, ‘maar ook zij zitten vervolgens vast in de krapte van de regels’. Ook zijn de regels niet makkelijk terug te vinden en gaat er veel tijd zitten in het uitzoeken van wat het beleid van de centrale stad voor buurtactiviteiten betekent en welke afdeling daarover gaat. Het zou fijn zijn voor kleine initiatieven zoals deze als de centrale stad een helpende hand kon bieden in dit allemaal toegankelijker maken.

Iets voor altijd 

Op de vraag hoe lang Buuf & Buur het project ziet duren zegt Frederike: ‘Ik zie dit als iets voor altijd. Met sociale cohesie ben je nooit klaar. Een ontmoetingsplek zal altijd blijven veranderen. Het is aan ons om te blijven kijken naar behoeften, wensen en problemen. Wat speelt er nú? En hoe kunnen wij daar gezamenlijk iets positiefs aan bijdragen zodat we met elkaar in verbinding blijven?’

Zie meer op instagram en facebook

/// Dit is een verhaal van de Initiatievenpers. De Initiatievenpers zoekt, produceert en verspreidt verhalen via kanalen van aangesloten initiatiefnemers om hun impact op de stad te laten zien. Het is een onafhankelijk samenwerkingsverband van Amsterdamse maatschappelijk initiatiefnemers en de gemeente. Meedoen? Neem contact op met Madhavi. \\\