De knersende kwestie van deze Ma.akbank: Armoede onder werkende Amsterdammers. Een grote en groeiende groep Amsterdammers kan niet rond komen, terwijl ze wel werk hebben. Voor een deel van deze mensen is er hulp vanuit de instanties, maar dat bereikt lang niet iedereen. Hoe kunnen we samen de behoeftes nog beter aanvoelen, en aanvullen? Inmiddels afgerond, maar dit was de allereerste Ma.akbank, en we zijn er nog steeds trots op!
Deze Ma.akbank is afgerond
Ma.akbank Werk sessies liepen van feb 2021 tot sept 2021.
Aantal sessies
Er zijn 4 sessies geweest, waarvan de eerste online ivm met Corona.
De knersende kwestie
Een groeiend aantal Amsterdammers heeft niet genoeg geld om rond te komen, terwijl ze wel betaald werk hebben. Er is ruim aanbod van gemeentelijke en landelijke regelingen en programma's. Deze zeer diverse groep maakt daar weinig gebruik van. Er zijn maatschappelijke initiatieven die programma's ontwikkelen, vraaggericht en kleinschalig. Deze initiatieven hebben niet de middelen en organisatiegraad van de gemeente. Hoe kunnen we samen de behoeftes nog beter aanvoelen, en aanvullen? De belofte van een redelijk bestaan door werk, is die haalbaar? Zowel de systeemwereld als de leefwereld zoekt naar innovatieve manieren om armoede tegen te gaan. Hoe kunnen we hierin elkaar optimaal versterken om armoede onder Amsterdammers te verminderen en liefst te voorkomen?
Verkenning
Een inventarisatie in januari en februari 2021 over deze kwestie bij ca. 25 initiatieven, sleutelfiguren en maatschappelijk middenveld bevestigde het beeld dat deze vorm van armoede de laatste paar jaar toeneemt. De inventarisatie gaf ook aan dat het aanbod van de gemeente ofwel niet (goed) aankomt of niet de oplossingen biedt voor de diverse doelgroep. De stap naar de gemeente niet wordt genomen, vaak uit trots, angst, tijdgebrek of onbekendheid. Ook werd duidelijk dat contact middels een informelere plek of persoon wenselijk is. Daarnaast gaven initiatieven al langer aan behoefte te hebben aan blijvende verankering van nieuwe samenwerkingsprogramma's in beleid. Zij onderstreepten daarbij het belang van integrale samenwerking met de diverse gemeentelijke diensten.
Uitkomsten Ma.akbank Werk
Voor elk van de drie thema's in Ma.akbank Werk zijn uitkomsten - zie hieronder. Ook zijn er twee oproepen uit deze Ma.akbank gekomen, door deelnemers plenair ingebracht en meerdere keren aan de orde gekomen. Beide oproepen vragen om een fundamenteel andere manier van omgang met het onderwerp in onze stad:
Oproep 1: Stel gezamenlijk in de stad vast: wat vinden we dat de minimale ondergrens is van bestaanszekerheid. Alles daaronder is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid en dat gaan we met elkaar oplossen. Zorg dat de Amsterdamse politiek een statement afgeeft: alles onder deze grens is een schending van mensenrechten.
Oproep 2: Stop in Amsterdam met het gebruik van het woord ‘armoede’. De armoedegrens is een politieke beslissing met systemische gevolgen, maar werkt stigmatiserend voor Amsterdammers die het financieel toch al zwaar hebben. Alternatief: Amsterdammers die moeite hebben rond te komen terwijl ze werk hebben.
Bij de deelnemers was de intentie om samen slimmer te werken. Daartoe zijn vele praktische mogelijkheden verkend (in totaal 28 voorstellen uit de drie thema's) en bij sommige al een eerste aanzet tot vervolg gedaan. Hieronder de belangrijkste voorstellen die verdere samenwerking vereisen.
Armoede onder ZZP'ers
Het onderwerp armoede onder ZZP'ers is gevoelig. De gemeente kan het best samen optrekken in deze opgave. ZZP’ers hebben zijn goede netwerkers; zij weten en begrijpen dat en hoe ze elkaar moeten helpen. Maak ze mede-eigenaar van een platform met als opdrachten: Zet de ZZP’ers centraal, biedt coaching om zzp’ers weerbaarder te maken, besteedt aandacht aan de schaamte en angst over armoede, breng behoeftes goed in beeld, ontsluit verhalen en waarden, gebruik bestaande kennis en netwerken, wees innovatief, blijf samen leren en innoveren, blijf bereik en succes meten, betrek de grotere bedrijven, adviesorgaan naar partners in de stad.
Armoede onder jongeren
Deelnemers uit de drie sessies waren het over de volgende aandachtspunten eens: Altijd de doelgroep betrekken bij aanpak van armoede vraagstukken. De framing van armoederegelingen bij de gemeente moeten aangepast. Er is betere samenwerking gewenst tussen gemeente en initiatieven. Daarvoor is apart 'vrij’ budget nodig - zoals als gebeurt bij de Jongerenpunten van WPI.
Schulden / nieuwe economie
De samenwerking tussen leef- en systeemwereld als het gaat om het oplossen van de schuldenproblematiek is nu niet optimaal. De belangrijkste her-geformuleerde vraag werd: Hoe kunnen we buurtteams sterker maken, zodat zij goed in staat zijn een regierol te pakken, de leef- en systeemwereld op haar complementariteit te verbinden, om zo gezamenlijk een minimale bestaanszekerheid van alle Amsterdammers te garanderen? Eén van de oplossingen: Start een pilot om te experimenteren in een vrije ruimte samen met leef- en systeemwereld. Waar de hulpvraag van de Amsterdammer centraal staat. Waar je gekke dingen mag doen, en wet- en regelgeving kunt loslaten. Jij komt binnen, de aanwezige partijen staan paraat en faciliteren.
Vervolgacties
- Contacten tussen deelnemers, ambtenaren en WPI heeft geleid tot uitbreiding van lokaal netwerk en versterking van relaties, zoals met jongeren in Nieuw-West en buurtteams in Zuidoost. Verbinden (op basis van vertrouwen) is een belangrijke subdoelstelling van een Ma.akbank.
- Op verzoek van WPI is een vervolgplan voor lokale ZZP-netwerken ontwikkeld en besproken. Hierbij is uiteindelijk door WPI doorverwezen naar Economische zaken. Die hebben het niet opgepakt.
